Παραδοσιακά Πασχαλινά Ήθη και Έθιμα και πως τα Μαθαίνουμε στη Λιλιπούπολη Διασκεδάζοντας…
Ο 4ος μήνας του χρόνου είναι ο Απρίλης, ο μήνας που όλη η φύση ξαναγεννιέται ύστερα από το βαθύ χειμωνιάτικο ύπνο του χιονιού. Τα πράσινα φυλλαράκια στα δέντρα ξεδιπλώνονται και τα μπουμπούκια των λουλουδιών ανοίγουν τα πέταλά τους στο λαμπερό ήλιο της πατρίδας μας, που χαμογελάει στο γαλανό ουρανό!
Η ελληνική λαϊκή παράδοση, εκτός από πολλά γνωστά δίστιχα και γνωμικά με τα οποία «χλευάζει» τις καιρικές περιπέτειες αυτού του μήνα, του έχει χαρίσει ένα ακόμη χαρακτηριστικό προσωνύμιο, Απρίλιος ο Λαμπριάτης, καθώς συνήθως το μήνα αυτό γιορτάζουμε το Πάσχα, τη μεγαλύτερη Χριστιανική γιορτή της Ορθοδοξίας!
Τα ήθη και έθιμα, τα δημοτικά τραγούδια και οι παροιμίες, οι παραδόσεις και οι θρύλοι αποτελούν το λαϊκό πολιτισμό που είναι ο καθρέφτης ενός λαού. Αναμφίβολα, μέσα από το λαϊκό πολιτισμό αναζητάμε τις ρίζες μας, ανακαλύπτουμε τη φυσιογνωμία μας ως λαός και πιστοποιούμε την ταυτότητά μας. Εναρμονίζουμε το χθες με το σήμερα και χτίζουμε το αύριο…
Τις γιορτινές μέρες του Πάσχα, τηρούμε τα πασχαλινά έθιμα και αναπολούμε με νοσταλγία στιγμές από τα παιδικά μας χρόνια! Όταν η μαμά έφτιαχνε πεντανόστιμα τσουρεκάκια και κουλουράκια και όταν τη βοηθούσαμε να βάψει κατακόκκινα αυγά. Τα έθιμα βέβαια με τα χρόνια αλλάζουν. Τα τσουρέκια γίνονται γεμιστά, τα αυγά βάφονται σε όποιο άλλο χρώμα προτιμάμε και τα κουλουράκια αποκοτούν περίεργα σχήματα ή γίνονται… διαίτης! Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα έθιμα αυτά έχουν αξία αν τηρούνται από εμάς τους ίδιους μαζί με τα αγαπημένα μας πρόσωπα.
Με πολύτιμο βοηθό την εμπειρία τόσων χρόνων, βιώνοντας μαζί με τα παιδιά όλη την προετοιμασία για την ευλαβική υποδοχή της Ανάστασης του Θεανθρώπου, συγκεντρώσαμε τα πιο ενδιαφέροντα και διασκεδαστικά πασχαλινά έθιμα, για τους μικρούς μας εξερευνητές. Τολμήστε και υλοποιήστε τα με πρωταγωνιστές… τα παιδιά σας!
1. «Λαζαράκια»: Το Σάββατο του Λαζάρου, σύμφωνα με την παράδοση, φτιάχνουμε μικρά ψωμάκια και μετά στη ζύμη τους βάζουμε μέλι, καρύδια ή σταφίδες και τα πλάθουμε σε σχήμα ανθρώπου. Κάνουμε δηλαδή το ομοίωμα του Λαζάρου. Στολίζουμε με γαρύφαλλα για μάτια. Το έθιμο του λαού μας ήθελε όποιον δε φτιάξει «Λαζαράκια» εκείνη την ημέρα, να μη χορταίνει ψωμί στη διάρκεια της χρονιάς.
Παρακολουθείστε στο παρακάτω βίντεο πώς φτιάξαμε στη Λιλιπούπολη τα δικά μας Λαζαράκια!!!
2. «Κουλούρια και τσουρέκια της Λαμπρής»: Τα φτιάχνουν τη Μεγάλη Εβδομάδα και τα ζυμώνουν με διάφορα μυρωδικά, προσθέτουν μαστίχα και γλυκάνισο και τα στολίζουν με αμύγδαλα, σουσάμι και στολίδια φτιαγμένα από το ζυμάρι. Τα πλάθουν στρογγυλά ή μακρουλά και στη μέση τοποθετούν ένα κόκκινο αυγό.
3. «Το βάψιμο των πασχαλινών αυγών»: Κάθε χρόνο τη Μεγάλη Πέμπτη σε όλη την Ελλάδα, οι νοικοκυρές βάφουν τα κατά παράδοση κόκκινα αυγά, καθώς το αυγό συμβολίζει τη γονιμότητα και τη δημιουργία. Το κόκκινο μάλιστα χρώμα για πολλούς συμβολίζει το αίμα που έχυσε ο Χριστός όταν σταυρώθηκε, ενώ για άλλους είναι έκφραση χαράς για το ευτυχισμένο γεγονός της Ανάστασης του Κυρίου.
4. «Λαμπροκέρια»: Σε πολλές περιοχές, οι κάτοικοι έχουν έθιμο να πλάθουν και να στολίζουν μόνοι τους τα λαμπριάτικα κεριά, δηλαδή τις λαμπάδες της Λαμπρής. Τη λαμπάδα που ανάβουν το βράδυ της Ανάστασης, τη φέρνουν άσβηστη στο σπίτι τους «για το καλό» και ανάβουν με αυτή το καντήλι. Με την κάπνα της δε, σχηματίζουν σταυρό στο πάνω μέρος της εξώπορτας του σπιτιού.
Όλα τα παραπάνω, αλλά και πολλά άλλα ιδιαίτερα έθιμα, βοηθάνε τους λιλιπούτειους φίλους μας να γνωρίσουν την πλούσια παράδοση του τόπου μας και χρησιμοποιώντας πληθώρα πρωτότυπων υλικών αλλά και τεχνικών, να μάθουν και να εξελιχθούν μέσα από το παιχνίδι!
Μέσα από ομαδικές αλλά και ατομικές δράσεις, επεξεργαζόμαστε στόχους τους οποίους έχουμε επιλέξει με βάση την ηλικιακή ομάδα των παιδιών.
Τόσο οι μικρότεροι φίλοι μας, αλλά και οι μεγαλύτεροι μαθητές του νηπιαγωγείου μας απολαμβάνουν να γνωρίζουν έθιμα παλιά και από διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας. Αναφέρονται ενδεικτικά μερικές από τις δράσεις που συχνά οργανώνουμε στα πλαίσια του εορτασμού του πάσχα:
- Διαβάζουμε πασχαλινές ιστορίες, τις επεξεργαζόμαστε και μαθαίνουμε νέες λέξεις.
- Μαθαίνουμε πασχαλινά τραγουδάκια (π.χ. ‘’Βάγια Βάγια των Βαγιών’’)
- Δημιουργούμε πασχαλινές κατασκευές, όπως καλαθάκια, λαμπάδες, κάρτες, φαναράκια κ.ά.
- Αναπαριστούμε πασχαλινά έθιμα αξιοποιώντας στοιχεία της μαγειρικής σε κατάλληλα διαμορφωμένους χώρους, όπως το βάψιμο των αυγών, το πλάσιμο των κουλουριών κ.τ.λ.
- Ανάγνωση ποιημάτων και λογοτεχνικών αποσπασμάτων σχετικών με το θέμα.
- Παρακολουθούμε σχετικές παραστάσεις και δραματοποιήσεις.
Φέτος, ας κάνουμε όλοι ένα ξεχωριστό πασχαλινό δώρο στον εαυτό μας!
Ας γεμίσουμε την ψυχή μας με ιδιαίτερα ξεχωριστές αναμνήσεις…
Ας δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά μας, να μας εκπλήξουν με τις έξυπνες ιδέες τους, να μας εντυπωσιάσουν με τη ζωηρή φαντασία τους και να μας παρασύρουν με τη δημιουργικότητά τους σε ένα μαγικό ταξίδι!
Η Οικογένεια της Λιλιπούπολης